Przygotowanie idealnej sianokiszonki dla krów to proces wymagający uwagi na każdym etapie i jest kluczowy dla zdrowia i produkcyjności Twojego stada. Największe znaczenie w tym procesie przygotowania sianokiszonki mają:
1. Wybór odpowiedniej rośliny i terminu zbioru:
Rośliny: Najczęściej wykorzystuje się trawy (różne gatunki), motylkowe (lucerna, koniczyna), zboża (żyto, owies, jęczmień) lub ich mieszanki. Każda z nich ma swoje zalety i wady pod względem wartości odżywczej i podatności na zakiszanie.
Termin zbioru: To absolutnie krytyczny moment. Należy kosić rośliny w optymalnej fazie wzrostu, gdy zawierają najwięcej składników odżywczych i odpowiednią ilość cukrów potrzebnych do fermentacji, a jednocześnie mają wystarczająco niską zawartość wilgoci.
Trawy: Najlepiej kosić w fazie kłoszenia lub na początku kwitnienia.
Motylkowe: Idealny moment to faza pąkowania do początku kwitnienia.
Zboża: Najczęściej w fazie mleczno-woskowej do woskowo-pełnej.
Wilgotność: Optymalna wilgotność runi przeznaczonej na sianokiszonkę to zazwyczaj 30-40% suchej masy (60-70% wilgotności). Zbyt suchy materiał będzie się słabo ubijał i trudniej zakiszał, a zbyt mokry może prowadzić do niepożądanej fermentacji masłowej i strat składników odżywczych.
2. Prawidłowe podsuszenie:
Po skoszeniu rośliny należy równomiernie rozłożyć na polu, aby zapewnić szybkie i równomierne odparowanie wody.
W zależności od warunków pogodowych (temperatura, nasłonecznienie, wiatr), podsuszanie trwa zwykle od kilku godzin do jednego dnia.
Należy unikać przesuszenia, które utrudnia ubijanie i może prowadzić do strat liści (najcenniejszej części roślin).
Warto monitorować wilgotność za pomocą wilgotnościomierza do pasz.
3. Zbiór i transport:
Zebrany materiał powinien być czysty, bez zanieczyszczeń (ziemia, kamienie, inne ciała obce), które mogą negatywnie wpłynąć na proces fermentacji i jakość kiszonki a także w fazie przygotowywania TMRu mogą uszkodzić paszowóz.
Transport powinien być sprawny, aby jak najszybciej umieścić materiał w silosie lub owinąć w baloty.
4. Właściwe ubijanie w silosie lub formowanie balotów:
Silosy: Kluczowe jest dokładne i równomierne ubijanie warstw materiału w silosie. Pozwala to na usunięcie jak największej ilości powietrza, co jest niezbędne do prawidłowej fermentacji beztlenowej. Warstwy nie powinny być zbyt grube (ok. 15-20 cm). Czas ubijania powinien być dostosowany do ilości i wilgotności materiału.
Baloty: Materiał powinien być prasowany z odpowiednią gęstością, a następnie szczelnie owinięty folią do sianokiszonki (najczęściej 6-8 warstw). Folia powinna być dobrej jakości, odporna na uszkodzenia i promieniowanie UV. Należy unikać dziur i uszkodzeń folii podczas owijania i przechowywania.
5. Szczelne zamknięcie i warunki przechowywania:
Silosy: Po napełnieniu silos należy jak najszybciej szczelnie przykryć folią, dociążyć oponami lub innymi obciążnikami, aby uniemożliwić dostęp powietrza.
Baloty: Powinny być przechowywane na płaskiej, czystej powierzchni, z dala od ostrych przedmiotów, które mogłyby uszkodzić folię. Należy regularnie kontrolować stan folii i w razie uszkodzeń natychmiast je naprawiać.
6. Prawidłowy przebieg fermentacji:
W warunkach beztlenowych bakterie kwasu mlekowego (naturalnie występujące na roślinach) zaczynają rozkładać cukry na kwas mlekowy, co obniża pH kiszonki i konserwuje ją.
Optymalne pH dla dobrze zakiszonej sianokiszonki z traw wynosi zwykle 3,8-4,2, a dla motylkowych nieco wyższe (4,2-4,8).
Proces fermentacji trwa zwykle kilka tygodni.
7. Ocena jakości sianokiszonki:
Dobra sianokiszonka powinna mieć przyjemny, lekko kwaśny zapach (podobny do octu lub kiszonych ogórków).
Kolor powinien być zbliżony do koloru wyjściowej rośliny, z lekkim brązowieniem.
Nie powinna zawierać pleśni, grzybów ani oznak gnicia.
Warto regularnie pobierać próbki i oddawać do analizy laboratoryjnej, aby poznać skład chemiczny (zawartość suchej masy, białka, włókna, energii, pH) i dostosować dawkowanie do potrzeb krów.
Czynniki wpływające na jakość sianokiszonki:
Pogoda: Deszcz podczas zbioru lub podsuszania może wypłukać cenne składniki odżywcze i utrudnić zakiszanie.
Czystość materiału: Zanieczyszczenia mogą wprowadzać niepożądane mikroorganizmy.
Dodatki do kiszonki (inokulanty): Można stosować specjalne preparaty zawierające wyselekcjonowane szczepy bakterii kwasu mlekowego, które wspomagają prawidłowy przebieg fermentacji i poprawiają jakość kiszonki.
Technika zbioru i konserwacji: Precyzyjne wykonanie każdego etapu jest kluczowe.
Idealna sianokiszonka to efekt starannego planowania, precyzyjnego wykonania wszystkich etapów i dbałości o szczegóły. Inwestycja czasu i pracy w przygotowanie wysokiej jakości paszy przekłada się na zdrowie i produktywność Twoich krów.
Jakość sianokiszonki ma fundamentalne znaczenie dla efektywności żywienia krów przy użyciu systemu TMR (Total Mixed Ration – całkowicie wymieszana dawka pokarmowa).
– Wysokiej jakości sianokiszonka zapewnia:
– Lepszą wartość odżywczą całej dawki TMR.
– Wyższe pobranie paszy.
– Zdrowszy żwacz i lepsze trawienie.
– Wyższą efektywność wykorzystania paszy.
– Potencjalnie niższe koszty żywienia.
Dlatego tak ważne jest, aby przykładać dużą wagę do każdego etapu przygotowania sianokiszonki.
Jeśli natomiast masz pytania dotyczące odpowiedniego sprzętu do przygotowania TMRu zapraszamy do kontaktu. Chętnie odpowiemy na wszystkie pytania.